Przyjście na świat dziecka automatycznie oznacza, że jego rodzice stają się za nie odpowiedzialni. Mówiąc językiem prawa, oboje mają od tego dnia władzę rodzicielską nad swoim potomkiem. Z jednej strony niesie ona ze sobą pewne prawa i przyzwolenia, a z drugiej nakłada na rodziców obowiązki. Wszystko to dotyczy zarówno troski o dziecko jak i o jego majątek, a trwa aż do momentu, kiedy dziecko osiągnie pełnoletniość. Szczegóły związane z zagadnieniami odnośnie władzy rodzicielskiej określa Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Prawa rodzicielskie mogą jednak zostać odebrane. Kiedy taka sytuacja jest możliwa?
Ustalenie kwestii opieki nad dziećmi przy rozwodzie
Kwestie praw rodzicielskich bardzo często są poruszane w momencie, kiedy toczą się sprawy rozwodowe, a małżonkowie muszą zdecydować, w jaki sposób będą się dzielić opieką nad dziećmi. Tak naprawdę, sprawy związane z pozbawieniem jednej ze stron praw rodzicielskich zawsze są bardzo trudne, a priorytetową kwestią jest dobro dziecka. Sprawy związane z tą kwestią mogą też ciągnąć się bardzo długo, a do tego wymagają wsparcia odpowiedniego adwokata.
Całkowite pozbawienie praw rodzicielskich
Może zostać nałożone na rodzica lub też na obojga rodziców poprzez odpowiedni sąd. Jest to dość radykalny krok, który brany jest pod uwagę jako konieczność, a więc w sytuacji, kiedy już zostały rozpatrzone i wyczerpane wszystkie inne możliwości. Dzieje się tak jednak w następujących przypadkach:
- W sytuacji, kiedy rodzic faktycznie nie ma możliwości opieki nad dzieckiem, także z przyczyn sobie niezależnych. Może się tak stać w momencie, kiedy rodzic przebywa w więzieniu lub też kiedy jest ciężko chory.
- W sytuacji, kiedy dochodzi do zaniedbania dziecka, a konkretniej do niewypełniania obowiązków, jakie są nakładane na rodzica. Mowa tutaj na przykład o sytuacji, kiedy dziecko głoduje lub też nie ma zapewnionych odpowiednich warunków bytowych. Do takiej sytuacji może także dojść w momencie, kiedy zobligowany do tego rodzic nie płaci alimentów na utrzymanie dziecka, które prawnie mu się należą.
- W sytuacji nadużycia władzy rodzicielskiej. Mowa tutaj o stosowaniu przemocy fizycznej i psychicznej, znęcaniu się czy też o wykorzystywaniu seksualnym dziecka, ale też o zmuszaniu do zbyt ciężkiej, wycieńczającej pracy.
Bardzo często zamiast całkowitego pozbawienia rodzica jego władzy rodzicielskiej stosuje się częściowe jej ograniczenie. Również decyduje o tym sąd wskazując, jakie ma być konkretnie to ograniczenie. Ma to zastosowanie w sytuacji, kiedy rodzic zagraża bezpieczeństwu dziecka, ale też może się wydarzyć jako konsekwencja nieumiejętności dojścia rodziców do porozumienia po rozwodzie.
Jak w praktyce wygląda pozbawienie praw rodzicielskich?
Decyzja sądu ma oczywiste przełożenie na realne życie rodziców, a jej konsekwencją jest to, że osoba pozbawiona praw rodzicielskich nie ma prawa w żaden sposób decydować o dziecku. Może się jednak z nim widywać – nie jest to związane z koniecznością ograniczenia kontaktu, chyba, że tak zadecyduje sąd.
W konsekwencji pozbawienia praw rodzicielskich dana osoba nie może też mieć wzglądu do dokumentacji medycznej malucha, nie może decydować o miejscu zamieszkania ani o wyborach edukacyjnych dziecka. Nie może też decydować o ewentualnym wyjeździe dziecka poza granice kraju. Nie ustaje natomiast obowiązek płacenia alimentów.
Prowadzeniem takich spraw zajmuje się adwokat w Łodzi Andrzej Śmigielski, do którego można zgłosić się zarówno w kwestiach rozwodowych jak i wszystkich kwestiach z zakresu prawa rodzinnego.